(مه حوی)  ناوی مه لا موحه مه د و کوری مه لا عوثمانی بالخییه له نه وی پیر وزانای نا ودار (شیخ ره ش)با پیریشی وه ک باوکی ناوی مه لا عوثمان بوه و وه ک شیخ مارفی نودی له گه ل دروست کردنی سلیمانیدا هاتوته شاری نویوه.

(بالخ)یش دییه که که له ناو چه ی (ماوه ت) له شارستانی سلیمانی.میژونوسی کورد موحه مه د ئه مینی زه کی به گ ده لی له سالی 1252 ی.ک (1836 ز) دا له داییک بوه  . ماموستا عه لا یدین سه جا دیش ده  لی له سالی 1830(1246ی.ک) دا له دایک بوه. کاکه ی فه لا حیش ده لی له 1247(1831ی.ک)دا له دایک بوه.باوکی خه لیفه ی شیخ عوثمان سیر اجوددینی ته ویله بوه.حه وت سالان بوه خرا و ه ته به ر خویندن و ما وه یک لای باو کی خویندو یه تی . بو خویندن چو ته سنه و سابلا خیش و لای مه لا عه بدولای پیره باب خویندویه تی.پاشان گه را وه ته وه بوسلیمانی و لای مه لا ناودا ره کانی ئه و ناو چه  خویند وه یه.ئه و جا چوه بو به غدا و بو به فه قیی زانای به ناو بانگی کورد مفتی زه هاوی و ئیجازه ی مه لا یتی لای ئه و وه ر گر توه .دیسان مه لا عه لا ئه دین سه ججادی ده لی پاش ئیجازه وه ر گرتنی له( 1859 ی. ز) دا  بوه به مه لای مز گه وتی ئیمامی ئه عظه م له به غدا به لام له (1862)دا به غدای به جی هیشتوه و گه راوته وه بو سلیمانی و بو به ئه ندامی دادگا.له(1868) به هوی مردنی باوکیه وه ده ستی له کاری میری کیشاوه ته وه و بوته وه به مه لا و  ده ستی کردوه به ده رز وتنه وه به فه قییان .

مه لای حه سه نی کوری مه لا مه حمودی مه ز نا وه یی و مه لا سه عید ئه فند یی نایبک که ر کوک   مه لا عه زیزی موفتیی سلیمانی له به نا و نگترینی فه قیکا بوون .هه ر به ریچکه باوکیا ریگای ته ریقه تی گرتوه ته به ر وبوه به خه لیفه ی شیخ به ها ئو ددینی کوری شیخ عوثمانی ته ویله .

وه ک ماموستا شیخ موحه ممه دی خالیش له (مفتی زه هاوی) یه که یدا توسیو یه مه حوی له سالی 1291ی.ک (1874_1875.ز)دا له گه ل چه ند مه لا یه کله سلیمانیه وه نه فی بو به غدا . نابراو هیچی تری له باره ی ئه م نه فی کردنه و هویه که ی چونیه تیی گه را نه وه ی مه حوییه وه له وهوپاش بو نه توسیوه.

مه حوی له 1883دا به پیبی قسه ی ما موستای سه ججادی چوه بو حه ج  و له ویوه چو بو ئه ستومو ل

و له ریگای پیاو ما قولا نی کورده له ئه سته مول چاوی به سولتان عه بدولحه میدی عوثمانی که وتوه.

سولتان ریزیکی زوزی لی گرتوه و فه رمانی داوه خانه قا یه کان له سولیمانی بو کردوته وه که ئه وته ئیستا به (خانه قای مه حوی)به نا و بانگه .که گه راوته وه بو سلیمانی تا مردنی له سه ره تای شه شه لا نی 1324(ته شرینی1906)دا.

به ریزان ئه م ژیاننامه ی وه رگیراووه له (به کورتی میژوی ژیانی مه حوی)

 

دوزه خ له عیشقه خالی یو جه ننت له ده رد وداغ

عاشق له حه شریشا نیه تی جی دلی فه راغ

 

گه ر عازیمی زیاره تی که عبه ی مه حه ببه تی

ری: چاکی دل عه لا مه تی ری : داغ و شیوینی داغ

 

عیشق ئاگریکه به ر بوه هه ر که س ده بی به که س

گه ر روژه ره ش وه کو شه و ه  بی به شه وچراغ