من خۆم بووم خۆم
سێدارە هەڵوەشاوەكەم
سەرلەنوێ دروستكردەوەو
بە شانی خۆم هێنامەوە
بەردەم بەغدا!
من خۆم بووم خۆم
ماری سڕبووی ئەم عێراقەم
سەرلەنوێ گەرمكردەوە
تا پێوەم با!!
هاتووم «با» فێرم کات،
چۆن ڕووبار ڕاژەنم.
هاتووم بەرد فێرم کات
لەسەر ئەو چۆن بڕوێم.
هاتووم ڕەگ فێرم کات
لە کوێوە بگەمە دڵی خاک.
هاتووم گوڵ فێرم کات
شیعر چۆن جوان ئەبێ.
هاتووم مەل فێرم کات
تەماشام چۆن بفڕێ؟
من هاتووم بۆ ئەوەی ئەم ئاگرە گەورەیەی
ئەوینی نیشتمان تێم بەربێ.
من لێرە، لەناو ئەم، ئەوینە چڕەدا
دڵنیام وەک ڕاستی.
من لێرە، لەناو ئەم، دەربەندی دووکەڵ و ترسەدا
ئاسوودەم وەک سەمای ئازادی
یەکترمان بینیەوە
بەڵام کەی؟!
ئەو وەختەی بەفرانبار لە قژتا و
زەردەپەڕ لە ڕووما و
پاییزێ لە لەشتا و
ئەنگۆرە لە چاوما
هاتبوون
یەکترمان بینیەوە
بەڵام ئاخ
هەر گوێمان بمایە و
یەکترمان نەدیبا!
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یکدیگـر را دوباره دیدیم
ولی کی؟!
وقتی که زمستـان در گیسوانت و
غروبی در چهرەام و
خزانی در جسمـت و
غروبی در چشمانم
آشیـان کـرده بودند!!
یکدیگـر را دوباره دیدیم
ولی ای کاش
تنها صـدای هم را می‌شنیدیـم و
سیمـای هم را نمیدیدیـم...!
ه ساڵیادی پەنجاو شەشەمین کۆچی دوایی تۆدا هەموو ئەو بیرەوەری و یادگارانەی کە منداڵێکی هەشت ساڵانە لە زەینی تیژ و دڵی بچکۆله‌ی خۆیدا گلی داوتەنەو، له شێوەی بینینی چەند خەونێکی ڕووندا دێنەوە پێش چاوی، بۆ یەکجەمجار کە دەستت گرتم و لە پۆلی خوێندندا داتنام... بۆ یەکەمجار کە شیعری "تۆ چیت! من کوردم"ت پێ لەبەر کردم... کە لە تاقە ژوورەکەماندا لە سورداش و هه‌ڵه‌بجه. شانت دائه‌دایه سەر سەرینه‌کەت و کتێبت ئەخوێندەوە...
دوا شەوی ژیانیشت کە لە ماڵه‌وە بوویت و دەرسەکانت بە من دەور ئەکردەوە... بۆ سبەی سەعات هەشتیش بە ئێجگاری چاوت لێکنا و هەر هەمان ڕۆژ بەرەو سەیوان بوویتەوە... لەئاپوورەی سەرقەبران و خەمی سەر دەم و چاوی ورد و درشتدا، لە پرسەکەشا هەر زوو تێگەیشتم من کوڕی پیاوێکی ئاسایی نیم... ئەی باوکی کوردان و من هەموو ئازاردیخوازان! لە بەیانی12/18ی هەموو ساڵێکدا وەختێ بەرەو ژوور ئەڕوانم ئەبینم لەسەر تەوقە سەری گۆیرە ڕاوەستاویت و دەست ڕائەوەشێنی و لە سروودە نەمرەکانی خۆتمان بۆ ئەخوێنی!
شێرکۆ بێکەس 2004/12/19 بۆ ساڵیادی کوچی داویی باوکی"فایه‌ق بێکەس" ئەمڕۆ ساڵیادی کوچی دوایی مامۆستا فایەق بێکەس 1948/12/18
ئه‌بێ بڕۆم
ڕێگه‌ی سه‌فه‌رم درێژه...
درێژ به‌قه‌د خه‌می کوردستان و
که‌زیی ڕه‌شت و
هه‌موو پرچی عاشقانی ئه‌م دنیایه،
درێژ به‌قه‌ده‌ر خه‌یاڵی نامۆکان و بێ کارانی ئه‌م دنیایه،
ئه‌بێ بڕۆم و پێت نه‌ڵێم ماڵ ئاوابێ!
ئه‌مه سه‌فه‌ری ئه‌وین و کۆچی باڵنده‌ی شۆڕشه ئه‌م سه‌فه‌ره...
شه‌مه‌نده‌فه‌ری برینه و
هه‌زاران ئیسگه‌ی سواربوون و دابه‌زینی له ڕێدایه و
جانتای نییه!
ده‌مێ ته‌رزه و ده‌مێ پشکۆو ده‌مێ زریان
له‌سه‌ر له‌شی هه‌ڵئه‌ده‌ن و جلی نییه!
ئه‌بێ بڕۆم و پێت نه‌ڵێم ماڵ ئاوابێ!!
✨شێرکۆ بێکه‌س✨
ﺋﻪﮔﻪﺭ ﺗﻮﺍﻧﯿﺖ ﻫﻪﺭﭼﯽ ﻣﺎﺳﯽ
ﮔﭽﻜﻪ ﻭ ﮔﻪﻭﺭﻩﯼ
ﺋﻪﻭ ڕﻭﻭﺑﺎﺭﻩﯼ ﺑﻪ ﺑﻪﺭﺩﻩﻣﺘﺎ تێئەﭘﻪڕێ
ڕﯾﺰ ﮊمێر ﻛﻪﯼ !
ﺋﻪﮔﻪﺭ ﺗﻮﺍﻧﯿﺖ ﻟﻪ ﻭﻩﺭﺯﯼ کۆﭼﯽ ﺑﺎڵندﻩﯼ
ﺑﻪﺭﻩﻭﮊﻭﻭﺭ ﻭ ، ﺑﻪﺭﻩﻭﺧﻮﺍﺭﺩﺍ
ﺑﻪﺭﻩﻭﺧﻮﺍﺭ ﻭ ، ﺑﻪﺭﻩﻭﮊﻭﻭﺭﺩﺍ
ﯾﻪﻛﻪ ﯾﻪﻛﻪ
ﻣﻪﻝ ﻭ ﺑﺎڵندﻩ ﺑﮋمێرﯼ !
ﺋﻪﻭﺍ ﻣﻨﯿﺶ ﺑﻪڵێن ﺋﻪﺩﻩﻡ
ﯾﻪﻛﻪ ﯾﻪﻛﻪ
ﻫﻪﺭﭼﯽ ﻗﻮﺭﺑﺎﻧﯽ ﺋﻪﻡ ﺧﺎﻛﯽ ،
ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻧﻪ ﺷﯿﺮﯾﻨﻪﯾﻪ
بۆﺕ ﺑﮋمێرﻡ !
«بوسه‌های شیرین»
کبک که می‌میرد
آوازهایی از خود
برای کوه بر جای می‌گذارد
زنبور که می‌میرد
بوسه‌هایی شیرین از خود
برای باغ بر جای می‌گذارد
طاووس که می‌میرد
چند پر رنگین از خود
برای گلدان بر جای می‌گذارد
آهو که می‌میرد
مشک از خود بر جای می‌گذارد
من که بمیرم
چند شعر تازه و زیبا از خود
برای کردستان بر جای می‌گذارم
13 مرداد 1392 تهران
ماموستا شیرکو بیکس از شاعران بزرگ کرد که به عنوان «امپراتور شعر دنیا» لقب داشت، ساعاتی پیش در سن 71 سالگی درگذشت.
این شاعر بزرگ چندی پیش طی وصیتی که در رسانه ها منتشر شد خواستار آن شده که پس از مرگ وی پیکرش را در پارک آزادی سلیمانیه به خاک بسپارند و در مراسم سوگ وی تنها موسیقی بنوازند.
من كیلگه‌ی گه‌نم و جوی شیعر بووم
دایكیشم بارانی په‌له‌دان
من به‌ردی ناو لانكه‌ی شاخی بووم
دایكیشم نیشتمان
من كرمی ئاوریشمی قوزاخه‌ی به‌هره بووم
دایكیشم ده‌ره‌ختی برك و ژان
من جه‌سته‌ی مه‌لیكی سپی بووم
دایكیشم ئاسمانی وه‌ك قه‌تران
من ناوم خه‌ونه
خه‌لكی ولاتی ئه‌فسوونم
باوكم شاخه و
دایكم ته‌مه
من له سالیكی مانگ كوژراوو، له مانگیكی هه‌فته كوژراوو
له روژیكی سه‌عات كوژراودا
دوای شه‌ویكی پشت كوماوه‌ی هه‌وراز به كول
به‌ره‌به‌یانیكی زامدار
له شه‌فه‌قیكی كه‌سكه‌وه
تو باید بدانی
من شاعر که چونان درخت سیب
این همه سیب شعر
برایت به بار می آورم
آنچه مرا آبیاری می کند
عشق زن است
آفتاب چشمان او و
باد حزن و شور اوست
که مرا
زنده می دارد.
ترجمه: نسیم مروت جو
در ژرفنای درونم
نی لبکی محزون هستهر سال
پاییز که می آید
آنرا بر لبش می نهد
باد در هم می پیچد و
چشم تنهایی خیس می شود و
انتظارم فرو می ریزد و
حیاط شعرم آکنده می شود
از برگ درخت!
ترجمه: نسیم مروت جو
هه‌ر خۆشییه‌ک
له‌به‌ر ئه‌که‌م ..،
یان قۆڵه‌کانی درێژه ..
یاخود کورته ..
یاخود فشه ..
یاخود ته‌نگه ..،
به به‌ری من ..!
هه‌ر خه‌مێکیش
له‌به‌ر ئه‌که‌م ..،
ڕێک ئه‌ڵێی بۆ من کراوه
له هه‌ر کوێ بم ..!
شیرکو بیکه س از شاعران برجسته ی کردستان عراق که در سال ۱۹۴۰ میلادی در شهر سلیمانیه به دنیا آمد . در سال ۱۹۶۸ اولین مجموعه شعر خود را به نام ) مهتاب شعر ( به چاپ رسانید .او جزو شاعران نسل دوم کردستان عراق و از هم نسلان عبدالله په شیو ،لطیف هلمت و رفیق صابر است. شیركو بیكس فرزند «فایق بیكس» كه پدرش یكی از شاعران بزرگ و ملی كرد می باشد. شیركو بیكس در سال 1940 میلادی (1319) شمسی در شهر سلیمانیه به دنیا آمد و در دامن مادری فرهنگ دوست و پدری دانا بزرگ شد.
در برابر چشم همه
لباسش را بالا کشید و فریاد زد
...
من فقط تن خود را می فروشم
تنها تن خود را و بس
اما میبینم همین جا
در برابر چشم همه
هستند کسانی که
تن کوهستان و
تن دشت و بوستان و
تن آفتاب و باران را
فروخته اند و با وقاحت تمام
بر صندلی شرافت این سرزمین تکیه زده اند
شوره بي ژنيکه
پياو پيله قه ي داوه له پشتي
پياو قژي راکيشاوه و
پياو سواري بوته قه ي ملي بووه
بويه وا چه ما وه ته وه !
بو يه که مجار خه زانم ناسي
من به هوي خه زانه وه
بو يه که مجار ته نياييم ناسي
له ريي ته نياييه وه غوربه ت و
له ريي غوربه ته وه عه شق و
له ريي عه شقيشه وه شيعر
مه‌یدانیک و
مناره‌یه‌ک و
دوکانیک.
له میدانه‌که‌دا به ته‌نها
هه‌ر "ره صافی" راوه‌ستاوه و
نه‌چوه‌ته‌وه بو ماله‌وه !.
له‌ناوقه‌دی مناره‌یشدا
به ته‌نها ملی ترساوی
کوتره باریکه‌یه‌ک دیاره و
یه‌ک دوکانیش ده‌رابه‌ی هه‌لداوه‌ته‌وه و
به خه‌تیکی گه‌وره و ناخوش
له‌ناو چه‌وانی نوسراوه :
تابووت فروش!
ئه مشه و هه موو چراکان هه لکراون و
که چي ماله که يشم هه ر تاريکه
بو نه گه رايته وه ؟!.
ئه مشه و هه مو چراکانيش کوِِژاونه ته وه و
که چي ماله که يشم هه ر رووناکه.
ئه وه توي گه راويته وه ؟
ئه من موسلمم خه لكي شاري مه ريوان هيوادارم ئه و كه سانه ي كه سه يري وبلاگه كه م ده كه ن له ته واوي بواری ژيانيان دا هه ر سه ر كه و تو بن , باشي يان خرا پي ئه م وبلاگه بلين تاكو له سه ر ئه م وبلاگه زياتر كار بكه م و به دلتان بيت .